Το κείμενο που ακολουθεί είναι αφιερωμένο στον Χρήστο και τον Χρήστο, μαζί με τούς οποίους είχαμε θεσπίσει τούς πρώτους νόμους τής στιχουργικής, την άνοιξη τού 2003 στη Θεσσαλονίκη, εν μέσω τόσης βλακείας που κόντεψε να μάς πνίξει.
Το γνωρίζουμε πολύ καλά. Οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει στιχουργός, τραγουδιστής, συνθέτης, ενορχηστρωτής κλπ. Σήμερα, συγκεντρώνω όλη μου τη γενναιοδωρία και την 17χρονη δημιουργική εμπειρία μου και μοιράζομαι μαζί σας τα μυστικά τής στιχουργικής. Φροντίστε να σώσετε τη σελίδα, αν την ανακαλύψουν δεν την βλέπω να κρατάει για πολύ!
Κάθε λέξη κάνει απόλυτη ομοιοκαταληξία με τον εαυτό της. Και μπορεί κάλλιστα να μάς βγάλει από μία δύσκολη θέση, όταν δεν ξέρουμε τί να γράψουμε. Τρανό παράδειγμα το εκπληκτικό τρίστιχο:
Αν πας με άλλη
θα σού σπάσω το κεφάλι
Γιατί σαν κι εμένα για σένα δεν υπάρχει άλλη
Εντυπωσιακός, πράγματι, ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιεί περίτεχνα τούς δύο πρώτους νόμους και μάς δίνει την ευκαιρία να περάσουμε στον δεύτερο.
Δεύτερος νόμος τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------
Κάθε λέξη κάνει σχεδόν απόλυτη ομοιοκαταληξία με τα παράγωγά τής ή τις αντίθετες λέξεις. Τα παραδείγματα άπειρα, καθώς πρόκειται για τον πιο διαδεδομένο νόμο.
Μα δεν θα δακρύσω πια για σένα
Και μη ρωτάς για μένα
Πάλι, μωρό μου, λείπεις
Πάλι μ'εγκαταλείπεις
Πάλι, μαλάκα, φεύγεις
Πάλι με αποφεύγεις
Δύο σε ένα! Αξιολάτρευτη Πέγκυ Ζήνα, ξέρεις πώς να μάς φτιάχνεις τη διάθεση!
Και το πουλί για να τραφεί
πρέπει ν'αλλάζει την τροφήηηηηη
(Το πουλί τού Χρηστάκη)
Ωραία μέρα σήμερα
Οι άγριες οι τίγρεις έγιναν γατάκια ήμερα
Ωραία μέρα σήμερα
Οι κοιμισμένες σκέψεις έγιναν θεριά ανήμερα (γιατί, εγώ καλύτερος είμαι;)
-μπλα μπλα- μελωδία για σένα
που να σού θυμίζει μόνο εμένα
Πρώτος νόμος τής στιχουργικής
-----------------------------------------------------------Κάθε λέξη κάνει απόλυτη ομοιοκαταληξία με τον εαυτό της. Και μπορεί κάλλιστα να μάς βγάλει από μία δύσκολη θέση, όταν δεν ξέρουμε τί να γράψουμε. Τρανό παράδειγμα το εκπληκτικό τρίστιχο:
Αν πας με άλλη
θα σού σπάσω το κεφάλι
Γιατί σαν κι εμένα για σένα δεν υπάρχει άλλη
Εντυπωσιακός, πράγματι, ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιεί περίτεχνα τούς δύο πρώτους νόμους και μάς δίνει την ευκαιρία να περάσουμε στον δεύτερο.
Δεύτερος νόμος τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------
Κάθε λέξη κάνει σχεδόν απόλυτη ομοιοκαταληξία με τα παράγωγά τής ή τις αντίθετες λέξεις. Τα παραδείγματα άπειρα, καθώς πρόκειται για τον πιο διαδεδομένο νόμο.
Μα δεν θα δακρύσω πια για σένα
Και μη ρωτάς για μένα
Πάλι, μωρό μου, λείπεις
Πάλι μ'εγκαταλείπεις
Πάλι, μαλάκα, φεύγεις
Πάλι με αποφεύγεις
Δύο σε ένα! Αξιολάτρευτη Πέγκυ Ζήνα, ξέρεις πώς να μάς φτιάχνεις τη διάθεση!
Και το πουλί για να τραφεί
πρέπει ν'αλλάζει την τροφήηηηηη
(Το πουλί τού Χρηστάκη)
Ωραία μέρα σήμερα
Οι άγριες οι τίγρεις έγιναν γατάκια ήμερα
Ωραία μέρα σήμερα
Οι κοιμισμένες σκέψεις έγιναν θεριά ανήμερα (γιατί, εγώ καλύτερος είμαι;)
-μπλα μπλα- μελωδία για σένα
που να σού θυμίζει μόνο εμένα
Πρώτος υποκανόνας τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------------------
Έρχονται στιγμές που για μία ή δύο συλλαβές, δεν μπορεί να συμπληρωθεί ο στίχος. Εδώ μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις λέξεις-στόκους, που καλύπτουν τις ανάγκες μας χωρίς να αλλοιώνουν το -βαθύ μέχρι πάτου- νόημα που θέλουμε να δώσουμε. Το ξεκάρφωτο "μόνο" στο προηγούμενο θεοδωρίδειο ρεφρέν είναι ένα μικρό παράδειγμα.
Υποφέρω, υποφέρω, υποφέρω, υποφέρω ΠΟΛΥ
μπλα μπλα μπλα πίπες η ζωή μου μισή
Ουγκ ουγκ μπλα μπλα μπλα ντάμπα ντούμπα ΣΟΥ ΛΕΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ
Το καμάρι των καβαλιωτών (ένας από τούς 50 λόγους για να χαίρονται κάποιοι που είναι καβαλιώτες, σύμφωνα με γκρουπ αυτοϊκανοποίησης τού Φέιζμπουκ), η Δέσποινα Μαλέα, μαζί με τον γκουρού των στιχουργών, που κάθε επίδοξος δημιουργός έχει την αγιογραφία του στο εικονοστάσι, τον Φοίβο, δημιουργούν έργα ανεκτίμητης και διαχρονικής αξίας.
Τί είχαμε, τί χάσαμε
ΣΤΟ ΛΕΩ (ψωλέω για κάποιους), σε ξεχάσαμε
Η υποψήφια βουλευτής τής συμμορίας τού Καρατζαφύρερ, Ιφιγένεια Σαρρή, παραδίδει μέσω τής τέχνης, μαθήματα πατριδολαγνείας, θρησκοληψίας και οικογενειοκρατίας. Εύγε της!
Τρίτος νόμος τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------
Οι χιλιοχρησιμοποιημένοι συνδυασμοί ομοιοκαταληξιών, δεν τρέχει τίποτα αν ξαναχρησιμοποιηθούν από εμάς. Στο κάτω-κάτω, δεν τούς έχει κατοχυρώσει κανείς. Αναφέρονται ενδεικτικά μερικοί.
Ζωή - ψυχή (κάποιες φορές και φιλί)
Μάτια - κομμάτια
Αγαπάω - πάω
Αγαπώ - πω (όπως "τί να σού πω")
Ψέμα - αίμα
Πόνος - μόνος
Κώλος - όλος
Καλά, το τελευταίο μπορει και να μην είναι και τόσο συχνά χρησιμοποιημένο.
Τέταρτος νόμος τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------------
Η δημιουργία ασυνήθιστων ομοιοκαταληξιών σε βάρος τού νοήματος. Καλά, δεν μπορούμε να πούμε ότι τα προηγούμενα παραδείγματα ξεχείλιζαν από νόημα, αλλά έλεγαν κάτι, έστω και απλοϊκό. Για να κατανοήσουμε τον τέταρτο νόμο, θα δούμε το εξής:
Ακριβό μου διθέσιο, καλό μου αμάξι
Σαν περνάς απ'τ'απαίσιο μπροστά
Εδώ, ποιο είναι το νόημα; Έχω ένα κορυφαίο αυτοκίνητο, αλλά έχω και προβλήματα; Ή ότι ήθελα να γράψω κάτι κι ας λέει και βλακείες. Διότι, προσωπικά μού φαίνεται μεγάλη μαλακία να γίνονται τραγούδι τα προβλήματα των πλούσιων (όταν υπάρχει η αναφορά στα λεφτά, όχι στα συναισθήματα, μην παρεξηγηθούμε), αλλά η ομοιοκαταληξία είναι κορυφαία.
Πέμπτος νόμος τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------------
Λέξεις που χρησιμοποιούνται ελάχιστα ως καθόλου στην καθημερινή μας γλώσσα, μπορούν να γίνουν μέρος ενός στίχου επειδή κάνουν ωραία ομοιοκαταληξία κι επειδή κολλάνε στον εγκέφαλο σαν βδέλλες. Δεν έχω παραδείγματα. Ήδη έχω αρχίσει να πονάω από την προσπάθειά μου να θυμηθώ όλες αυτές τις αηδίες.
Έκτος νόμος τής στιχουργικής
----------------------------------------------------------------
Φροντίζουμε να είμαστε στο πνεύμα τής εποχής. Κατά καιρούς κυκλοφορούν καινούργιες λέξεις, φράσεις, κάποιες φορές και τρόποι ομιλίας. Αμαρτία είναι να μιλάμε ακόμα σαν να είμαστε στο 1821.
Πάμε Χαβάη με μία ρόδα
Η αγαπημένη μας Κύστη Πρωτοψάλτη, σύμφωνα με τις εντολές τής εποχής, ενώ παίρνει παρτούζα, ήθελα να πω ότι διασκευάζει, ένα τραγούδι που λέει "it's a pity you already have a wife" και ταυτόχρονα κόβει αυτό το περιττό και κουραστικό "στη" που το τσεκουρώνουμε γενικότερα και ακουγόμαστε πολύ πιο ωραίοι και μάγκες και γλυτώνουμε λέξεις χωρίς να κόβουμε το νόημα. Μένουμε Ελλάδα και μένουμε και μαλάκες.
Έβδομος νόμος τής στιχουργικής
-----------------------------------------------------------------------
Αυτοπεποίθηση και σιγουριά που να ξεχειλίζει.
Για πάντα θα μείνω, αν ρωτάς
Για πάντα θά'μαι εδώ, να με κοιτάς
Ώπα ρε αξιοθέατο! Μη σε χάσουμε! Για να κάνει ομοιοκαταληξία ο φίλος μας ο Χάλης ο Μιχατζηγιάννης, βγήκε 12 μέτρα οφσάιντ. Σαν να λέει "Σού έλειψα. Θέλεις να έρθεις να με δεις."
Έχω μεγάλη ζήτηση
και γίνεται συζήτηση γύρω απ'τ'όνομά μου
Και γύρω από την Έφη Θώδη επίσης. (ποιος πρόσεξε τον άλλο νόμο που εφαρμόζεται εδώ;)
Ανεπανάληπτος θα είμαι εγώ για σένα
Ανεπανάληπτος θα λες κι εσύ για μένα
Πάλι δύο νόμοι σε μία μαλακία. Δεν τελειώνουν.
Θέλω τα ώπα μου, θέλω τις τρέλες μου, θέλω έναν σκασμό αηδίες γενικά
Εντάξει, είσαι ένα κακομαθημένο σίχαμα. Ήταν ανάγκη να το κάνεις τραγούδι;
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Τώρα πλέον ξέρετε. Όταν ακούτε κάτι, μπορείτε να λέτε "χμμμ, αυτό υπάγεται στον τέταρτο νόμο τής στιχουργικής, αλλά δανείζεται στοιχεία και από τον δεύτερο" στην παρέα σας και να ψαρώνουν όλοι. Αυτά είναι τα μυστικά τής τέχνης. Και τώρα, γρήγορα δουλειά! Φτιάξτε κι εσείς τις δικές σας παροιμιώδεις μαλακίες, για να εμπλουτίσουμε αυτό το υπέροχο οικοδόμημα τής ανυπαρξίας! Μέχρι να τα ξαναπούμε, τα λέμε.
